Maandag 15 juni, het Götakanaal, de eerste 21 sluizen van de in totaal 58.

Na een (zeer) frisse poedelduik op onze ankerplek, onder wederom een strakblauwe hemel, op naar het letterlijk en figuurlijk hoogtepunt van onze reis dwars door Zweden, het Götakanaal. 

In Sjötorp moet je inchecken voor het hele kanaal en ook gelijk afrekenen. Voor het luttele bedrag van ruim 600 euromag je op je eigen tempo door het kanaal, waarbij alle havens en voorzieningen verder ‘gratis’ zijn en als bonus bij alle sluizen lieve blonde meisjes staan die met een afstandbediening de sluis in werking stellen.

In Sjötorp worden we bij de sluis ook nog welkom geheten door een Nederlands echtpaar dat zo uit het tv programma  ‘Ik vertrek’ leek weggelopen te zijn. Anderhalf jaar geleden vertrokken naar Sjötorp of all places. Zij fysiotherapeute en hij - hoe kan het ook anders - een B&B gestart. Helemaal blij en eerlijkgezegd geen verkeerde plek. 

Maar goed, het Götakanaal. Al in de zestiende eeuw stelde een Zweedse bisschop in Linköping voor om een waterweg dwars door Zweden te bouwen. De eerste werkelijke stap werd begin 1600 gedaan met een stuk van Göteborg naar Trollhättan. De watervallen bij Trollhattan konden pas met de al eerder beschreven sluistrappen worden bedwongen begin 1800. Al met al een megaklus in die tijd. 

Maar toen moest er nog wat gebeuren met het stuk van het Vänernmeer naar de Baltische zee (ten zuiden van Stockholm). Ene graaf Baltzar von Platen kreeg in 1810 van koning Karl XIII het privilege om het zgn. Götakanaal te bouwen. Deze graaf nam een beroemde Schotse kanaalbouwer in dienst en in 1810 ging de eerste spade de grond in om via 58 sluizen en stukken kanaal deze indrukwekkende passage te fixen. Gelukkig kregen ze wat hulp van 60.000 soldaten omdat de Zweden helaas geen lekkere kleigrond hebben om een kanaaltje te graven maar alleen maar door rotsen heen moesten breken. In 22 jaar tijd was de klus geklaard en het resultaat kun je in deze blog via foto’s en video’s bewonderen.

Het lastige stukkie is toch wel bergop aangezien je ca. 100 meter omhoog moet (zie schets). En dat gaat niet elke keer met één sluisje, maar vaak via een soort sluizentrap waar je erdrie, vier of meer aan elkaar geplakt moet bedwingen, als ware het een echte trap. Bedwingen is misschien wel het juiste woord als je omhoog gaat. Het water komt dan met veel geweld de sluis in. En helaas waren wij vanwege onze toch wat groot uitgevallen boot ( althans volgens de Zweden) de sjaak d.w.z. vooraan in een sluisje van 7 meter breed en 30 meter lang (alle sluizen hebben exact dezelfde maat)vastmaken. Als je dan vooraan ligt krijg je in een keer al het water als een soort waterval op je boeg. En dat vraagt enige behendigheid om de 11 ton - die de Kalista weegt- op zijn plek te houden. 

Dus arme Lies met haar volle (mini) gewicht landvast om haar middel op de kade en ik met de achterlijn als een snaar gespannen op de boot. Dat leek in het begin goed te gaan maar bij de derde sluis werden we met onze ‘’stootrand’’ volop tegen de sluismuur gezet. Heel fijn gezicht om de laklaag incl. onderliggende plamuurlaag van de Kalista erafgeritst te zien worden. Gelukkig een mooi klusje voor Sytse van de Atlanticwerf zullen we maar zeggen. 

Maar goed na deze uitgebreide oefening en ervaringen de volgende dag (vanuit Lyrestad) met een extra trucje (afgekeken van de Zweden) via een blokje (katrol) op het voordek en gebruik van de lieren gaat het allemaal wat meer  gecontroleerd. Voordeel van de west-naar-oost route is dat je maar 21 van die krengen - waarbij je omhoog wordt gespoeld- hoeft te doen. De overige 37 sluizen zijn appeltje-eitje omdat je daar alleen maar je lijnen hoeft te vieren en met een bloedgang afdaalt via een sluizentrap. Ergens aan het einde van het kanaal hebben ze er zelfs 7 achter elkaar geplaatst. Maar daarover later meer. Feit is dat naast al het sluizenwerk het Götakanaal een ansichtkaart is waar je doorheen vaart. Dwars door bossen, landerijen en akkers, rotspartijen en alles supergroen in dit jaargetijde (zie voor de mooie plaatjes het fotoalbum).

Daarbij werden we bij al onze sluispassages ook nog vergezeld door een andere boot met een paar aardige Zweden(zijn ze trouwens allemaal). Altijd in voor een praatje met alle ins en outs. Deze keer iemand die zowel voor Europa, Verenigde Naties als voor de Zweedse overheid had gewerkt en derhalve op zijn achterplecht de bijbehorende vlaggen voerde als overtuigd globalist. 
 

Samen met onze Zweden vervolgens in het zeldzaam inspirerende Töreboda aangelegd waar ook hier weer het aanbod van restaurants overweldigend is…, ofwel op naar de plaatselijke Coöp om inkopen te doen voor een zelfbereidemaaltijd. Hoogtepunt van Töreboda is dat we daar eindelijk Zweeds propaangas inclusief Zweedse koppelstuk kunnenaanschaffen bij een plaatselijk tankstation omdat bij onze Nederlandse propaangas 10 kg fles de bodem door al het kokkerellen aan boord aardig in zicht is gekomen. Het begontoch wat penibel te worden dus ook van die zorg zijn we nu verlost.